OBJAWY CHOROBY NIEDOKRWIENNEJ SERCA

Choroba niedokrwienna serca to zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen i substancje odżywcze. Zaburzenie równowagi pomiędzy zapotrzebowaniem, a możliwością ich dostarczenia, pomimo wykorzystania mechanizmów autoregulacyjnych zwiększających przepływ przez mięsień sercowy, zwanych rezerwą wieńcową, doprowadza do niedotlenienia zwanego również niewydolnością wieńcową.

Najbardziej typowym objawem występującym w czasie niedokrwienia serca jest ból w klatce piersiowej nazywany bólem stenokardialnym. Poniżej przedstawiono cechy charakterystyczne bólu wieńcowego w stabilnej chorobie wieńcowej. U chorych mogą występować nie wszystkie, lecz tylko wybrane objawy.

Cechy charakterystyczne bólu wieńcowego

• Umiejscowienie: typowo zamostkowy lub podmostkowy, niekiedy promieniuje do barków ramion, ręki, żuchwy, czy nadbrzusza.

• Charakter: gniecenie, dławienie, zaciskanie, pieczenie w klatce piersiowej, drętwienie ręki, uczucie kołatania serca; czasem towarzyszą nudności, wymioty, nadmierna potliwość.

• Czynniki wywołujące: wysiłek, nadmierne emocje, zimno, wiatr, obfity posiłek.

• Ustępowanie: po kilkunastu minutach w spoczynku lub po 2-5 minutach po podaniu nitrogliceryny.

• Czas trwania: od kilku do kilkunastu minut.

Trzeba pamiętać o tym, że objawy choroby wieńcowej mogą przebiegać nietypowo, a u 20-30% chorych mogą nie wystąpić dolegliwości bólowe (postać bezbólowa).

Nietypowe objawy niedokrwienia serca

• Bóle głównie w spoczynku

• Bóle w nadbrzuszu

• Zasłabnięcia

• Duszność

• Wymioty, nudności

Nietypowe objawy niestabilnej choroby wieńcowej częściej dotyczą

• Osób młodych, między 30-40 rokiem życia

• Osób w wieku podeszłym, powyżej 75 roku życia

• Chorych na cukrzycę

• Kobiet

INNE PRZYCZYNY DOLEGLIWOŚCI BÓLOWYCH W KLATCE PIERSIOWEJ

Czasami pacjent odczuwa bóle, które utożsamia z bólem wieńcowym. Wymienione poniżej dolegliwości najczęściej nie są pochodzenia sercowego.

Bóle niezwiązane z chorobą wieńcową:

• bóle trwające wiele godzin, o stałym nasileniu

• bóle bardzo krótkie, kilkusekundowe

• bóle zlokalizowane od początku tylko i wyłącznie w obrębie brzucha

• bóle nasilające się w czasie głębokich wdechów, kaszlu lub w trakcie opukiwania klatki piersiowej

• bóle kłujące w klatce piersiowej, umiejscowione na bardzo małym obszarze, np.: pod palcem

Inne niż choroba wieńcowa przyczyny dolegliwości bólowych w klatce piersiowej:

• rozwarstwienie aorty

• zapalenie opłucnej, zapalenie płuc

• zapalenie osierdzia

• choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa

• nerwobóle

• choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy

• półpasiec

CHOROBA WIEŃCOWA U KOBIET

W świadomości zarówno lekarzy jak i pacjentów utrwaliły się typowe objawy dławicy w postaci gniecenia czy pieczenia w klatce piersiowej. Objawy te występują najczęściej u mężczyzn.

U kobiet choroba wieńcowa może mieć odmienny obraz kliniczny!

• Rzadziej rozwija się przed 50 rokiem życia.

• Pojawia się najczęściej po 60-65 roku życia, tj. 10-15 lat później niż u mężczyzn.

• Może charakteryzować się następującymi objawami:

  • skrócenie oddechu lub duszność,

  • nudności,

  • osłabienie,

  • poczucie zagrożenia, niepokój,

  • zaburzenia snu,

  • nietypowe bóle w klatce piersiowej.

• Ze względu na nietypowe objawy początkowy okres często jest bagatelizowany.

KLASYFIKACJA CZYNNOŚCIOWA DUSZNICY BOLESNEJ WG CANADIAN SOCIETY OF CARDIOLOGY (tak zwana Klasyfikacja CCS),

Klasyfikacja CCS pisuje stopień zaawansowania choroby niedokrwiennej i tym samym warunkuje dalsze postępowanie z chorym.