Ważne jest, czym popija się tabletkę.

Wszystkie preparaty, nawet suplementy witaminowe, należy popijać dużą ilością niskozmineralizowanej, niegazowanej wody mineralnej. Soki, kawa, herbata oraz mleko mogą wchodzić w reakcje z lekami i zmieniać ich działanie. Jedynym wyjątkiem, gdy sok można połączyć z lekiem, jest popijanie preparatów żelaza sokiem pomarańczowym, gdyż zawarta w soku witamina C zwiększa przyswajanie żelaza. Nie zaleca się popijania leku gorącymi płynami, ze względu na możliwość stopienia hydrofobowego nośnika, ani napojami zawierającymi alkohol, które mogą powodować rozpuszczenie otoczki. Wśród zakazanych napojów jest sok grejpfrutowy. Zawarte w nim flawonoidy blokują niektóre enzymy cytochromu P-450, prowadząc do osłabienia metabolizmu wielu leków, np. blokerów kanału wapniowego, przeciwhistaminowych, przeciwwirusowych i statyn. W efekcie następuje znaczny wzrost ich stężenia we krwi, co grozi działaniami niepożądanymi.

Mleko - nie należy popijać nim antybiotyków oraz leków na osteoporozę zawierających kwas etydronowy. Zawarty w melu wapń sprawia, że substancje czynne leków nie zostają prawidłowo wchłonięte. Podczas leczenia antybiotykami powinno się ograniczyć jogury i kefir. Mlekiem lub wodą można popijać leki zawierające: ibuprofen, indometacyna,  bakterie lactobacillus, nabumeton, piroxycam,

Sok grejpfrutowy - znajduje się w nim naringenina, związek z grupy flawonoidów, który spowalnia działanie enzymów rozkładających leki. Sokiem tym nie wolno popijać takich leków jak: amiodaron, statyny (atorwastatyna, simwastatyna, lovastatyna, rowustatyna), buspirone, carvedilol, diazepam, estrogeny, felodypina, nifedypina, tacrolimus

 Aspiryny i leków przeciwbólowych nie powinno się połykać na czczo

Kwas acetylosalicylowy obecny w aspirynie oraz środki przeciwbólowe zawierające ibuprofen lub inne tzw. niesterydowe leki przeciwzapalne drażnią śluzówkę żołądka. Z tego powodu zaleca się przyjmowanie ich po posiłku. Nie należy też popijać tabletek przeciwbólowych oraz aspiryny napojami zawierającymi kofeinę lub tauryną. Nasilają one bowiem działanie kwasu acetylosalicylowego, co dodatkowo może podrażnić żołądek.

 Istotne jest to, czy lek zażywamy przed czy po jedzeniu

Bardzo często działanie leków zależy właśnie od tego, kiedy je przyjmujemy. Organizm ludzki działa według precyzyjnego zegara dobowego i dlatego ważna jest  pora dnia, kiedy żażywamy dany lek - np. leki zawierające hormony tarczycy zawsze przyjmujemy wcześnie rano, gdyż jest to zgodne z naturalnym rytmem wydzielania tego hormonu przez nasz organizm.

W ulotkach dołączonych do leków podawane są następujące informacje dotyczące czasu przyjmowania leku - należy ich przestrzegać.

1. Pusty żołądek - 1 godzina przed posiłkiem lub 2 godziny po posiłku z pełną szklanką płynu (letnią wodą).
2. Przed posiłkiem - zazwyczaj 15-30 minut przed posiłkiem.
3. Zalecany pusty żołądek - podobnie jak w pkt. 1, jednak w przypadku wystąpienia dolegliwości przewodu pokarmowego lek może być podany razem z pokarmem.
4. Razem z posiłkiem lub po posiłku.
5. Razem lub bez pożywienia - pokarm nie ma wpływu na czas podania leku.

  Ostrożnie z dzieleniem tabletek

Tabletek, które są najpopularniejszą formą leku, z reguły nie wolno dzielić, z wyjątkiem tych z kreską podziału. Podział tabletki może zmienić jej powierzchnię, od której zależy szybkość uwalniania substancji leczniczej. Podczas dzielenia lub rozgryzania tabletki dojelitowej zniszczeniu ulega jej otoczka, co powoduje zbyt szybkie uwalnianie całości substancji leczniczej. Może to być niebezpieczne ze względu na zbyt dużą dawkę jednorazową, inaktywację leku lub podrażnienie przewodu pokarmowego.

  Leki należy zażywać regularnie

Zasada, która dotyczy wszystkich leków to przestrzeganie godzin ich przyjmowania. Pacjent musi wiedzieć, że dawkowanie 3 razy na dobę oznacza przyjmowanie leku co 8 godzin. Lek przyjmowany dwukrotnie w ciągu dnia trzeba łykać co 12 godzin, zaś leki zażywane raz dziennie należy przyjmować o stałej porze, np. każdego dnia rano. Znaczenie ma także pora zażywania leku. Przykładowo, biodostępność antybiotyków takich jak penicyliny może być ograniczona przez posiłek, dlatego lepiej podawać je na czczo lub przed posiłkiem. Wyjątkiem jest dobrze wchłaniana amoksycylina. Spośród stosowanych cefalosporyn posiłek zwiększa wchłanianie cefuroksymu, zaś cefaklor i cefadroksyl lepiej wchłaniają się na czczo. Biodostępność tetracyklin zmniejsza się, gdy są zażywane podczas posiłku lub są popijane mlekiem.

  Uwaga na błonnik i preparaty odchudzające

Podczas leczenia np. preparatami na depresję czy niewydolność krążenia lepiej zrezygnować z produktów bogatych w błonnik (np. otręby, musli, suszone owoce, owsianka). Błonnik wiąże bowiek składniki leków i sprawia, że przestają być aktywne. Podobnie działa chiryna zawarta w preparatach wspomagających odchudzanie. W konsekwencji substancje lecznicze, zamiast przeniknąć do organizmu, są w większości wydalane wraz z błonnikiem lub chityną.

  Duety nie do pary  -  tego nie należy łączyć

antydepresanty + napar z dziurawca   - napój zwiększa niepożądane działania leków poprawiających nastrój

leki na serca + błonnik i lukrecja    - błonnik osłabia wchłanianie, a lukrecja może powodować skoki ciśnienia krwi

aspiryna, klopidogrel, warfaryna + czosnek    - warzywo dodatkowo rozrzeda krew

relanium + tłuste posiłki    - tłuszcz nasila działanie tego leku

preparaty hormonalne na tarczycę + brukselka, kalarepa, kapusta   - te warzywa zawierają goitrogeny, które utrudniają przyswajanie jodu, potrzebnego do produkcji hormonów.

leki przeciwzakrzepowe (antykoagulanty) + kapusta kiszona, brukselka, awokado, kiwi oraz  warzywa i owoce bogate w witaminę K   - witamina K przyjmowana w dużej ilości blokuj działanie leków rozrzedzających krew (warfaryna i acenokumarol)