Co to jest błonnik?

  Błonnik - jest to mieszanka różnorodnych substancji znajdujących się w ścianie komórkowej roślin. Dzięki temu, że jest odporny na działanie enzymów w przewodzie pokarmowym, nie ulega strawieniu i wchłonięciu oraz wykazuje pozytywne działanie fizjologiczne na organizm.

Błonnik dzieli się na rozpuszczalny i nierozpuszczalny. Do pierwszej grupy zalicza się głównie pektyny i gumy, które znajdują się głównie w warzywach i owocach. Do drugiej zalicza się celulozę, hemicelulozę i ligniny. Związki znajdujące się w błonniku mają charakter polisacharydowy (celuloza, hemiceluloza, pektyny, gumy, śluzy) a także niepolisacharydowym (ligniny).

  Źródło błonnika

 Zalety błonnika:

1.       Może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka zachorowalności na choroby układu krążenia. Dzieje się tak, dlatego, że błonnik, głównie rozpuszczalny, wiąże lipidy  i kwasy żółciowe. Wątroba substancje te wykorzystuje do produkcji cholesterolu. W momencie kiedy zostają one usunięte z organizmu zahamowany zostaje proces biosyntezy cholesterolu. W ten sposób poziom cholesterolu we krwi spada.

Błonnik rozpuszczalny (pektyny) jest rozkładany do trójkarboksylowych kwasów tłuszczowych, które odpowiadają za hamowanie biosyntezy cholesterolu w wątrobie. Dzięki swej  konsystencji wyłapuje i usuwa kwasy żółciowe z jelit. Ponieważ wątroba używa ich do produkcji cholesterolu, zatem gdy zostaną usunięte, obniża się poziom cholesterolu. Wydalanie kwasów żółciowych to główny sposób pozbywania się przez organizm nadmiaru cholesterolu, gdyż nie może on, tak jak inne tłuszcze zostać zmetabolizowany. Błonnik nierozpuszczalny obniża poziom trójglicerydów we krwi, przez co zmniejsza ryzyko miażdżycy.

2.       Usuwa toksyczne związki z organizmu a także metale ciężkie. Ma to związek z właściwościami jonowo-wymiennymi wolnych grup karboksylowych.

Błonnik rozpuszczalny i nierozpuszczalny  pomaga eliminować z organizmu toksyny, kwasy żółciowe, metale ciężkie (dzięki zdolnościom jonowymiennym wolnych grup karboksylowych) a nawet substancje rakotwórcze (np. poziom azotynów w organizmie skutecznie obniżają pektyny znajdujące się w jabłkach, porzeczkach i innych owocach, jeśli owoce te nie były nadmiernie opryskiwane). 

3.       Pomaga  utrzymywać insulinę na odpowiednim poziomie. Zapobiega przedostawaniu się glukozy do krwi, dzięki czemu zahamowany jest proces produkcji insuliny. Wpływa również na regulację hormonów odpowiedzialnych za wytwarzanie insuliny.

Błonnik opóźnia przemianę węglowodanów poprzez częściowe blokowanie dostępu glukozy do krwi, co z kolei zmniejsza wydzielanie insuliny i pomaga w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi. Ponadto wydzielanie insuliny jest częściowo wywoływane i regulowane przez system hormonalny (żołądkowy peptyd hamujący GIP i enteroglukagon). Wzrost spożycia błonnika prowadzi do obniżenia poziomu hormonów.

4.       Hamuje procesy gnilne w jelitach. Dlatego polecany jest ludziom cierpiącym na wrzody żołądka. Dzięki niemu ściany żołądka są zabezpieczone przed szkodliwym działaniem niektórych substancji znajdujący się w spożywanym przez nas pokarmie.

5.       Powoduje większą aktywność flory bakteryjnej, głównie probiotyków. Dzięki nim odporność organizmu jest większa, prowadzą skuteczna walkę ze szkodliwymi drobnoustrojami, wspomagają trawienie, przyczyniają się do syntezy niektórych witamin.

6.       Pomaga w zaparciach, biegunce i bólach towarzyszących hemoroidom.

Błonnik wędruje przez cały przewód pokarmowy w stanie praktycznie niezmienionym. Jednakże wzdłuż całej drogi wchłania wodę, przez co zwiększa objętość masy kałowej i przyspiesza eliminację niestrawionych resztek. Ułatwia to regularne wypróżnienie się. Żywność zawierająca dużo błonnika pokarmowego pomaga zapobiegać zaparciom i bólom towarzyszącym hemoroidom, ponieważ zwiększa zawartość wody w kale, przez co  łatwiej go wydalić z organizmu.

7.       Pomaga w walce z otyłością.

Błonnik pomaga zrzucić zbędne kilogramy, gdyż wchłania wodę, dzięki czemu pęcznieje i wypełnia żołądek, zmniejszając uczucie głodu, a także opóźniając moment, w którym pożywienie opuszcza żołądek.